Οι ηλεκτρολύτες είναι ουσίες που έχουν φυσικό θετικό ή αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο όταν διαλύονται στο νερό. Το σώμα ενός ενήλικα αποτελείται περίπου κατά 60% από νερό, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν κάθε υγρό και κύτταρο στο σώμα μας περιέχει ηλεκτρολύτες. Βοηθούν το σώμα μας να ρυθμίζει τις χημικές αντιδράσεις, να διατηρεί την ισορροπία μεταξύ των υγρών εντός και εκτός των κυττάρων και πολλά άλλα. Επίσης, λαμβάνουμε ηλεκτρολύτες ή τα συστατικά τους από ό,τι τρώμε και πίνουμε.
Τα κύτταρά σου χρησιμοποιούν ηλεκτρολύτες για να μεταφέρουν ηλεκτρικά φορτία, καθώς με τον τρόπο αυτό συστέλλονται οι μύες σου. Αυτά τα ίδια ηλεκτρικά φορτία, λοιπόν, βοηθούν στις χημικές αντιδράσεις, ειδικά όταν πρόκειται για την ενυδάτωση και την ισορροπία των υγρών μέσα και έξω από τα κύτταρα. Η βασική αρχή στην οποία στηρίζονται οι ηλεκτρολύτες είναι ότι ορισμένα χημικά στοιχεία μπορούν φυσικά να έχουν θετικό ή αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο. Όταν αυτά τα στοιχεία διαλύονται σε ένα υγρό, το υγρό αυτό μπορεί στη συνέχεια να αγωγιμοποιήσει τον ηλεκτρισμό και συνεπώς να παράξει ενέργεια.
Ποια είναι τα βασικά συστατικά του ηλεκτρολύτη;
- Νάτριο (+) Το νάτριο παίζει κρίσιμο ρόλο στο να βοηθά τα κύτταρά σου να διατηρούν τη σωστή ισορροπία υγρών και να απορροφήσουν τα θρεπτικά συστατικά.
- Υπερνατριαιμία (υπερβολική ποσότητα νατρίου): Μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ή αλλαγές στη συμπεριφορά, ασυνήθιστα ισχυρά αντανακλαστικά και απώλεια μυϊκού ελέγχου, επιληπτικές κρίσεις και κώμα
- Υπονατριαιμία (μη αρκετό νάτριο): Σύγχυση, ευερεθιστότητα, εξασθενημένα αντανακλαστικά, ναυτία και έμετος, επιληπτικές κρίσεις και κώμα
- Μαγνήσιο (+) Το μαγνήσιο βοηθά τα κύτταρά σου να μετατρέψουν τα θρεπτικά συστατικά σε ενέργεια. Ο εγκέφαλος και οι μύες σου βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο μαγνήσιο για να κάνουν τη δουλειά τους.
- Υπερμαγνησιαιμία (πολύ μαγνήσιο): Αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό και αρρυθμίες, εξασθενημένα αντανακλαστικά, μειωμένη ικανότητα αναπνοής και καρδιακή ανακοπή (η καρδιά σας σταματά)
- Υπομαγνησιαιμία (όχι αρκετό μαγνήσιο): Μυϊκή αδυναμία, συσπάσεις και απώλεια ελέγχου, καρδιακές αρρυθμίες
- Κάλιο (+) Τα κύτταρά σου χρησιμοποιούν το κάλιο μαζί με το νάτριο. Όταν ένα ιόν νατρίου εισέρχεται σε ένα κύτταρο, ένα ιόν καλίου εξέρχεται και αντίστροφα. Το κάλιο είναι επίσης ιδιαίτερα κρίσιμο για τη λειτουργία της καρδιάς σου
- Υπερκαλιαιμία (υπερβολική ποσότητα καλίου): Αδυναμία, αδυναμία κίνησης των μυών, σύγχυση, ακανόνιστοι καρδιακοί ρυθμοί (αρρυθμίες)
- Υποκαλιαιμία (ανεπαρκές κάλιο): Μυϊκή αδυναμία και κράμπες, αίσθημα ασυνήθιστης δίψας και συχνή ανάγκη για ούρηση, ζάλη ή λιποθυμία όταν σηκώνεστε πολύ γρήγορα
- Ασβέστιο (+) Το ασβέστιο είναι ένα βασικό στοιχείο του οργανισμού σου και χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των μυών σου, τη μετάδοση σημάτων στα νεύρα σου, τη διαχείριση του καρδιακού σου ρυθμού.
- Υπερασβεστιαιμία (πολύ ασβέστιο) Πονοκέφαλος, κόπωση, απάθεια και σύγχυση. Δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος και έμετος. Συχνή ανάγκη για ούρηση, πέτρες στα νεφρά και νεφρική ανεπάρκεια. Αρρυθμίες, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να είναι σοβαρές. Πόνος στα οστά και στις αρθρώσεις.
- Υποασβεστιαιμία (δεν υπάρχει αρκετό ασβέστιο) Σύγχυση και αλλαγές στη συμπεριφορά. Ασυνήθιστα ισχυρά αντανακλαστικά και απώλεια μυϊκού ελέγχου, μυϊκές συσπάσεις, σπασμοί στους μύες του λαιμού που δυσκολεύουν την ομιλία ή την αναπνοή.
- Χλώριο (-) Το χλωώριο (η ονομασία του ιόντος του χλωρίου) αποτελεί επίσης βασικό μέρος του τρόπου με τον οποίο τα κύτταρά σου διατηρούν την εσωτερική και εξωτερική ισορροπία των υγρών τους. Παίζει επίσης ρόλο στη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας του pH του σώματος.
- Υπερχλωραιμία (υπερβολική ποσότητα χλωρίου) Αυτό μπορεί να προκαλέσει οξέωση, δηλαδή όταν η οξύτητα του αίματός σου είναι πολύ υψηλή. Έχει ως αποτέλεσμα ναυτία, εμετό και κόπωση, καθώς και γρήγορη, βαθύτερη αναπνοή και σύγχυση.
- Υποχλωραιμία (όχι αρκετό χλώριο): Αυτό προκαλεί το αίμα σας να γίνει πιο αλκαλικό, μια κατάσταση που ονομάζεται αλκάλωση. Συνήθως συμβαίνει με υπονατριαιμία ή εμετό. Τα συμπτώματα της αλκάλωσης είναι απάθεια, σύγχυση, αρρυθμίες και μυϊκές συσπάσεις ή απώλεια ελέγχου.
- Φωσφορικό (-) Το φωσφορικό είναι ένα μόριο με βάση το φώσφορο που αποτελεί βασικό μέρος της μεταφοράς χημικών ενώσεων και μορίων εκτός των κυττάρων σου. Βοηθά τα κύτταρά σου να μεταβολίζουν τα θρεπτικά συστατικά και αποτελεί επίσης βασικό μέρος των μορίων που ονομάζονται νουκλεοτίδια, τα οποία είναι τα δομικά στοιχεία που αποτελούν το DNA σου.
- Υπερφωσφαταιμία (υπερβολικά πολλά φωσφορικά): Αυτό συνήθως σου προκαλεί υπασβεστιαιμία επειδή το σώμα σου προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το ασβέστιο ως υποκατάστατο του φωσφόρου
- Υποφωσφαταιμία (έλλειψη φωσφορικών αλάτων): Το πρώιμο σύμπτωμα αυτής της κατάστασης είναι συνήθως η μυϊκή αδυναμία. Επίσης, εάν επεκταθεί μπορεί να προκαλέσει ραβδομυόλυση (διάσπαση του μυϊκού ιστού, η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νεφρική βλάβη), επιληπτικές κρίσεις, μειωμένη καρδιακή λειτουργία και δυσκολία στην αναπνοή (που προκαλείται από τη μυϊκή αδυναμία).
- Διττανθρακικά (-) Δεν στέλνεται όλο το διοξείδιο του άνθρακα που παράγει το σώμα σας στους πνεύμονές σου για να το αναπνεύσεις. Αντιθέτως, ένα μέρος του ανακυκλώνεται σε διττανθρακικό, το οποίο το σώμα σου χρησιμοποιεί για να διατηρεί τα επίπεδα pH του αίματός σου φυσιολογικά.
- Οξέωση - Η πολύ μικρή ποσότητα διττανθρακικών προκαλεί οξέωση, όπου το αίμα σας είναι πολύ όξινο. Αυτό προκαλεί κόπωση, ναυτία και εμετό και θα αναπνέετε πιο γρήγορα και βαθιά. Μπορεί επίσης να προκαλέσει σύγχυση. -
- Αλκάλωση - Πάρα πολλά διττανθρακικά προκαλούν αλκάλωση, όπου το αίμα σας γίνεται υπερβολικά αλκαλικό. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν σύγχυση, απάθεια, αρρυθμίες και μυϊκές συσπάσεις.
Οι ηλεκτρολύτες είναι απαραίτητοι για:
- Τον έλεγχο της ισορροπίας των υγρών σου
- Τη ρύθμιση της αρτηριακής σου πίεσης
- Βοηθώντας τους μύες σου να συστέλλονται - συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς
- Τη διατήρηση της σωστής οξύτητας του αίματός σου (pH)
Οι συνήθεις ηλεκτρολύτες περιλαμβάνουν το νάτριο, το χλώριο, το κάλιο, το μαγνήσιο και το ασβέστιο. Τα νερά με ηλεκτρολύτες ενισχύονται με αυτά τα φορτισμένα μέταλλα και προσφέρουν αρκετά οφέλη όπως:
- Μπορεί να βελτιώσει την απόδοση κατά την άσκηση: Τα νερά με ηλεκτρολύτες, ιδίως τα αθλητικά ποτά, μπορεί να ωφελήσουν τους αθλητές βοηθώντας στην αναπλήρωση του νερού, των ηλεκτρολυτών και της ενέργειας που χάνεται κατά τη διάρκεια της άσκησης.
- Μπορεί να σε ενυδατώσει κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας: Βραχυπρόθεσμα, ο εμετός και η διάρροια δεν είναι συνήθως σοβαρές καταστάσεις. Ωστόσο, τα σοβαρά ή επίμονα συμπτώματα μπορεί να οδηγήσουν γρήγορα σε αφυδάτωση, εάν δεν αντικατασταθούν τα υγρά και οι ηλεκτρολύτες.
- Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της θερμοπληξίας: Η ζέστη που σε περιβάλλει σε θέτουν σε κίνδυνο για μια ποικιλία ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη, οι οποίες κυμαίνονται από ήπιο εξάνθημα από τη ζέστη έως απειλητική για τη ζωή θερμοπληξία. Το κλειδί, λοιπόν, για την πρόληψη των ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη είναι η λήψη άφθονων υγρών και ηλεκτρολυτών για να βοηθήσεις το σώμα σου να παραμείνει δροσερό.
Οι ηλεκτρολύτες αποτελούν βασικό μέρος του τρόπου λειτουργίας του σώματός σου, επηρεάζοντας τα πάντα, από την ενυδάτωση μέχρι τον τρόπο που χτυπάει η καρδιά σου. Η κατανόηση των ηλεκτρολυτών και των πιθανών ανησυχιών που τους περιβάλλουν μπορεί να σε βοηθήσει να φροντίσεις τον εαυτό σου και να αποφύγεις μελλοντικά προβλήματα υγείας.
MS, M. M. (2018, September 22). Electrolyte water: Benefits and myths. Healthline.
https://www.healthline.com/nutrition/electrolyte-water#bottom-line
